Aktualności

Inicjatywa NanoGirls opowiada historie wybitnych kobiet, które odgrywają kluczową rolę w rozwoju nanotechnologii w Polsce, prezentując ich fascynujące ścieżki zawodowe oraz osiągnięcia. Dziś rozmawiamy z mgr inż. Anną Tokarz, Specjalistą ds. Badań i Rozwoju w Smart Nanotechnologies S.A. 

Co Cię skłoniło do zainteresowania się nanotechnologią? 

Można powiedzieć, że to nie ja wybrałam nanotechnologie, tylko nanotechnologia wybrała mnie. Moja przygoda z nanotechnologią zaczęła się jeszcze na studiach, ale od strony biologicznej. W trakcie studiów biotechnologicznych uczęszczałam do koła mikrobiologicznego. To wtedy pojawił się projekt, który dotyczył oddziaływania nanocząstek srebra na mikroorganizmy. Projekt był tak interesujący, że swoją dalszą drogę zawodową związałam z nanotechnologią. 

Czy mogłabyś podzielić się swoimi doświadczeniami i etapami rozwoju w karierze nanotechnologicznej? Nad czym aktualnie pracujesz? 

Tak jak wspomniałam wcześniej, z nanotechnologią miałam styczność jeszcze na studiach. Następnie rozpoczęłam pracę w firmie Smart Nanotechnologies. Nanotechnologia to interdyscyplinarny kierunek, więc konieczna jest współpraca specjalistów z różnych dziedzin. Ja dołączyłam do działu R&D składającego się głównie z chemików, którzy zajmują się opracowywaniem rozwiązań dedykowanych dla weterynarii oraz przemysłu z zastosowaniem nanostruktur. W mojej pracy skupiam się na badaniu właściwości bakteriobójczych nanocząstek, głównie srebra i miedzi, ale nie tylko. Ze względu na różnorodność otrzymywanych materiałów (koloidy, proszki, powłoki) moja praca dostarcza mi wielu wyzwań. Niejednokrotnie w zależności od rodzaju, zastosowania oraz właściwości próbki, wymagane jest inne podejście niż standardowo i dostosowanie odpowiedniej metody i warunków badań.  

Oprócz działalności w obszarze R&D zajmuję się również kontrolą jakości naszych produktów zawierających nanostruktury. Weryfikuję produkty pod kątem ich zgodności ze specyfikacją. Łącząc pracę w tych dwóch działach mam możliwość uczestniczenia w procesie tworzenia produktu, jak i na jego końcowym etapie.  

Aktualnie biorę udział w kilku projektach badawczych. Wiodącym projektem jest testowanie dodatków biobójczych do polimerów m.in. HDPE, LDPE oraz PA6. Część tworzyw z nanosrebrem jest już opracowana i wykazuje właściwości antybakteryjne, antygrzybicze, a nawet przeciwwirusowe, ale cały czas poszerzamy nasze badania o kolejne tworzywa. Teraz zajmuję się badaniem skuteczności materiałów dedykowanych do technologii addytywnych m.in. do druku 3D. 

Opowiedz, jakie umiejętności lub kwalifikacje okazały się kluczowe do Twojego zaangażowania się w dziedzinę nanotechnologii. 

Uważam, że podstawowymi cechami w pracy badawczej są determinacja oraz chęć odkrywania. To ciekawość świata i dążenie do znalezienia odpowiedzi na nurtujące nas pytania często prowadzi do przełomu. W pracy badawczej zdarzają się również momenty frustrujące, kiedy przez dłuższy czas nie otrzymujemy oczekiwanych rezultatów i okazuje się, że dotychczasowe założenia były błędne i trzeba zacząć od nowa, ale kiedy dojdziemy do końca wtedy jest ogromna satysfakcja. 

Ważna jest również umiejętność pracy w zespole. Zwłaszcza, jeżeli pracuje się nad projektami, które są połączeniem różnych dziedzin i zespoły badawcze są złożone z wielu specjalistów. Dobra współpraca to podstawa przy realizacji projektów. 

Opisz, czym zajmuje się organizacja, w której pracujesz i jaki jest wpływ nanotechnologii na jej działalność. 

Smart Nanotechnologies S.A. zajmuje się pracami badawczo-rozwojowymi, których celem jest opracowywanie, wytwarzanie i sprzedaż innowacyjnych, prośrodowiskowych produktów i komponentów chemicznych w oparciu o nanomateriały.
Naszą ambicją jest wdrażanie produktów i rozwiązań kreujących potencjał tworzenia nowych standardów (np. w medycynie, weterynarii, budownictwie, transporcie, technologiach przemysłowych i wielu innych) poprzez nadawanie istniejącym na rynku produktom codziennego użytku (jak np. farby, flizy, fugi, produkty z drewna, produkty ze stali, produkty polimerowe, tekstylia, itd.) nowych cech użytkowych takich jak zabezpieczenie przed rozwojem mikroorganizmów,  zwiększenie hydrofobowości lub hydrofilowości, a także poprawę istniejących np.  poprzez zmianę przewodnictwa elektrycznego czy cieplnego. Nanotechnologia daje taką możliwość.
Do kluczowych kompetencji Smart Nanotechnologies S.A. należy umiejętność wykorzystania wiedzy płynącej z nanotechnologii i inżynierii materiałowej do uzyskiwania nowych, pożądanych cech produktu, a naszą specjalnością w tym zakresie są produkty przeznaczone do ochrony mikrobiologicznej oparte na nanocząstkach metali. Nadawanie biobójczych cech (w tym także wirusobójczych) pokryciom ścian, podłogom, blatom, siedzeniom i innym elementom, z którymi na co dzień mamy bezpośredni kontakt to nasza codzienność.
Portfolio Spółki obejmuje także produkty gotowe, dedykowane dla rynku rolnego i rynku HVAC, których zadaniem jest ochrona mikrobiologiczna ludzi i zwierząt. 

Z jakich osiągnięć w pracy naukowej lub zawodowej jesteś najbardziej dumna? 

W trakcie pracy w Smart Nanotechnologies brałam udział w wielu interesujących projektach z różnych dziedzin, które pozwoliły poszerzyć moje umiejętności badawcze. W tym miejscu na pewno chciałabym wspomnieć o projekcie zabezpieczania płytek ceramicznych powłoką z nanosrebrem. W trakcie pracy nad opracowaniem i wdrożeniem tego projektu napotkaliśmy jako zespół na wiele wyzwań. To właśnie wtedy uświadomiłam sobie, że w pracy badawczej jest bardzo wiele czynników, które mogą wpłynąć na końcowy produkt. Początkowo skupiałam się głównie na swojej części projektu tzn. wykonaniu badań mikrobiologicznych, lecz szybko okazało się, że nie jest to wystarczające. Powodzenie projektu wymagało współpracy i konsultacji z technologami oraz szerszego spojrzenia na temat by móc przygotować i zaplanować badania. Mimo wielu wyzwań, które nas spotkały w trakcie, projekt zakończył się sukcesem oraz zgłoszeniem patentowym “Sposób nadawania właściwości biobójczych powierzchniom wyrobów ceramicznych”.  

Ten projekt miał dla mnie duże znaczenie ze względu na możliwość zastosowania tego rozwiązania np. w placówkach opieki zdrowia. Szpitale i miejsca opieki publicznej są w znacznym stopniu narażone na występowanie patogenów i to często lekoopornych bakterii. Jeżeli jest możliwość wprowadzenia rozwiązania, które w pewnym stopniu może ograniczyć ilość drobnoustrojów chorobotwórczych to warto próbować.   

Jakich, według Ciebie, istotnych zmian i postępów możemy się spodziewać w nanotechnologii w nadchodzących latach? 

Przede wszystkim rozwój nanotechnologii w dziedzinie medycyny. Jest to bardzo szybko rozwijający się obszar, jednak ze względu na zastosowanie wymaga szeregu badań przed dopuszczeniem do stosowania. Myślę, że będzie coraz więcej doniesień na temat wykorzystania nanocząstek m.in. we wczesnej detekcji chorób oraz bardziej precyzyjnym transporcie leków bezpośrednio do komórek. Ostatnio słyszałam o nanoszczotkach, których zadaniem jest udrożnienie naczyń krwionośnych, zapobiegając zakrzepicy.  

Ponadto myślę, że nadal będzie rozwijał się temat implementowania nanocząstek do różnego rodzaju powierzchni w celu zapewnienia im właściwości biobójczych.  

Jaką radę dałabyś młodym kobietom, które rozważają karierę w nanotechnologii? 

Żeby iść za swoją pasją, można powiedzieć, że brzmi to banalnie. Jednak będąc na studiach biotechnologicznych dopiero wtedy odkryłam fascynujący świat nauki, w dziedzinach mikrobiologii oraz nanotechnologii. To wtedy postanowiłam iść w tym kierunku. Szukając możliwości poszerzenia swojej wiedzy poprzez uczestnictwo w kole naukowym, praktykach zawodowych a nawet współpracach przy projektach badawczych. Dzięki temu zdobyłam doświadczenie oraz przekonałam się, że to moja pasja. Nanotechnologia była czymś nowym, nieznanym, ale bardzo interesującym. Przede wszystkim w nanotechnologii jest miejsce dla osób z różnych specjalności fizyki, chemii, inżynierii materiałowej, ale jak widać na moim przykładzie, również biologów. Ważne jest by szukać miejsc w których można odbywać staże, praktyki żeby móc poszerzać swoją wiedzę i przede wszystkim móc sprawdzić w praktyce jak wygląda dana pracy i czy jest to coś co nas naprawdę interesuje.