Nanotechnologia

Nanotechnologia to nowoczesna dziedzina wiedzy pozwalająca zrewolucjonizować naszą przyszłość. Wszelkie działania technologiczne przeprowadzane na poziomie atomowym bądź cząsteczkowym o rozmiarach poniżej 200 nm, zaliczane są do zadań nanotechnologii. Pierwsze wizje na temat tej dziedziny wiedzy zapoczątkowali R.Feynman (1918-1988) oraz K.E.Drexler (ur.1955).
Rozmiary „nano” posiadają między innymi fulereny. Są to cząsteczki zbudowane wyłącznie z atomów węgla w których siatka węglowa zawiera 12 pięciokątów i 20 sześciokątów tworzących kulistą klatkę węglową pustą w środku.

Na szczególną uwagę mogą zasłużyć również inne związki zbudowane wyłącznie z samego węgla a mianowicie nanorurki. Są to cylindryczne cząsteczki, otwarte bądź zamknięte z obu stron.
Fulereny i nanorurki różnią się od innych materiałów właściwościami fizykochemicznymi. Posiadają one np. większą elastyczność i sprężystość, wytrzymałość na zrywanie lub zgniecenie; kurczą się one pod wpływem przyłożonego napięcia, a twardość mają większą niż diament. [1-2]

Potencjalne wykorzystanie nanomateriałów jest bardzo obiecujące w przyszłości. Są to kompozyty o wiele bardziej wytrzymałe niż stal, chłonące i unieszkodliwiające toksyczne dla organizmu gazy, ciecze a nawet zakaźne mikroby. Materiały te mogą zmieniać zabarwienie w zależności od barwy środowiska w którym się znajdują. W medycynie coraz bardziej popularne są nanokapsułki stosowane jako systemy dostarczania leków, dawkowane chorym w zależności od potrzeby.
Nanotechnologia jest stosunkowo młodą dziedziną nauki, dlatego dopiero prowadzone są badania dotyczące szkodliwości nanomateriałów. Stany Zjednoczone podjęły się próby wyjaśnienia problemu negatywnych skutków oddziaływania tych substancji na człowieka i środowisko. Utworzyły program badawczy National Nanotechnology Initiative. Wykonanie tych testów rozwiąże wiele sporów dotyczących zachowania się nanokomponentów w stosunku do środowiska i człowieka. [3] Cytując słowa niemieckiego lekarza i alchemika Paraceksusa „Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, bo tylko dawka czyni truciznę”.
Nanotechnologię stwarzają możliwości nowoczesnych warunków życia i pracy człowieka. Praktyczne wykorzystanie nanomateriałów jest ogromne i cały czas prowadzone są badania w tym kierunku. [4]

1. Huczko A. Byszewski P. Fulereny i nanorurki wêglowe. „Wiadomości Chemiczne”. 1998, 1-45 (numer specjalny)
2. Przygocki W., Włochowicz A. Fulereny i nanorurki. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001
3. O zdrowotnych skutkach nanotechnologii. „Przemysł Chemiczny” 2004, 83/7, 354
4. Makles Z., Nanomateriały nowe możliwości, nowe zagrożenia, Bezpieczeństwo Pracy 2/2005.