Aktualności

W dniu 6 grudnia 2012r., w siedzibie Górnośląskiej Agencji Promocji Przedsiębiorczości w Katowicach, odbyło się pierwsze spotkanie regionalnego Okrągłego Stołu poświęconego polityce klastrowej oraz wschodzącym sektorom, realizowanego w ramach projektu „CluStrat – Wzmacnianie innowacji poprzez nowe koncepcje klastrów wspierających pojawiające się potrzeby i tematy międzysektorowe”.

Celem spotkania było zidentyfikowanie kierunków dalszego rozwoju województwa śląskiego oraz przygotowanie rekomendacji dla polityki regionalnej – zwłaszcza w kontekście wdrażania opracowanej „Regionalnej Strategii Innowacji na lata 2013-2020”.

Pierwszą edycję okrągłego stołu prowadzili Marcin Jabłoński, Prezes Zarządu Connectionpoint oraz dr Lilla Knop z Politechniki Śląskiej, a wyniki badań ilościowych i jakościowych – realizowanych w ramach projektu CluStrat – przedstawił Maciej Maj z Openfield.

Spotkanie podzielone zostało na dwie części: pierwsza poświęcona została prezentacji założeń do przyszłej polityki Unii Europejskiej oraz zaprezentowaniu koncepcji smart specializations w odniesieniu do koncepcji sektorów wschodzących i kwestii przekrojowych. Druga część – panelowa – była poświęcona określeniu miejscu województwa śląskiego na mapie polityk europejskich, przeprowadzeniu diagnozy stanu obecnego oraz wskazaniu wyzwań czekających region w kontekście horyzontu 2014-2020.

Dyskusja panelowa ujawniła potencjał kreatywny województwa śląskiego oraz wysoką świadomość wyzwań i potrzeb pośród obecnych  na sali uczestników. W trakcie debaty skupiono się przede wszystkim na dwóch kwestiach: analizie aktualnej polityki klastrowej oraz odniesieniu procesów klastrowych do wyzwań związanych z pojawiającymi się sektorami wschodzącymi.

Uczestnicy zgodnie zauważyli, że dotychczasowa polityka klastrowa doprowadziła do powstania stosunkowo wielu drobnych klastrów, klastrów nie posiadających w większości masy krytycznej pozwalającej na realizację wysoko innowacyjnych projektów, a co za tym idzie na podnoszenie konkurencyjności ich aktorów. Zwrócono uwagę, że w powszechnej świadomości nacisk położony jest na podnoszenie konkurencyjności klastrów, a nie jest to możliwe, bez podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw uczestniczących w powiązaniu. Konieczna jest również – zwłaszcza we wstępnym okresie rozwoju – zmiana schematu myślenia z „co możemy zrobić wspólnie?” na „czego nie możemy zrobić osobno?”.

W odniesieniu do inteligentnych specjalizacji zwrócono szczególną uwagę na fakt, że potencjał endogeniczny, tak często wskazywany w różnych opracowaniach, to nie tylko zasoby materialne, ale przede wszystkim kapitał wiedzy, kompetencji wypracowany w ramach procesu budowania społeczeństwa opartego na wiedzy. W takim przypadku specjalizacje regionalne nie stanowią wyzwań, ale przede wszystkim diagnozę, identyfikację wypracowanego poziomu. Zwrócono uwagę, że w przypadku województwa śląskiego specjalizacje będą stanowiły zarówno diagnozę jak i wyzwanie, gdyż rozdrobnienie klastrów oraz ich stosunkowo mały potencjał nie pozwalają tylko bazować na identyfikacji.

Sektory wschodzące – zwłaszcza aktywne starzenie, inteligentny transport oraz zielona gospodarka – zostały rozpoznane jako immanentnie korespondujące nie tylko z gospodarczymi, ale również społecznymi  wyzwaniami regionu. Zauważono, że nie jest możliwe narzucenie horyzontalnych, międzysektorowych, kierunków rozwoju, ale konieczne jest uświadomienie przedsiębiorcom możliwości zamiany wizji rozwoju opartej na sektorze i technologii na wizję rozwoju opartą na celach wyznaczanych przez rzeczywistego odbiorcę danych produktów lub usług.

Okrągły stół zakończył się sformułowaniem rekomendacji, stanowiących podstawę dla dalszych prac – zarówno na poziomie regionu jak i na poziomie kraju.

Konieczne jest wypracowanie spójnej polityki klastrowej, która to polityka powinna stanowić integralną część Regionalnej Strategii Innowacji.

Polityka ta powinna stanowić kanwę do wypracowania narzędzi wsparcia rozwoju klastrów w województwie śląskim.

Powinno się stworzyć system oceny jakościowej procesów klastrowych w województwie śląskim.

W przyszłym okresie programowania powinno się położyć nacisk na integrację istniejących klastrów – wsparcie procesu zwiększania masy krytycznej.

Powinno się skupić na finansowaniu istniejących klastrów, ale należy zostawić  możliwość finansowania nowych inicjatyw mogących wytworzyć wartość dodaną dla regionu.

Sektory wschodzące – aktywne starzenie, inteligentny transport, zielona gospodarka – powinny być wyraźnie zaznaczone w polityce regionalnej jako możliwe i istniejące już kierunki horyzontalnego (międzysektorowego) działania oraz jako odpowiedź na rzeczywiste gospodarcze i społeczne wyzwania regionu – trendy coraz wyraźniej obecne również w gospodarce europejskiej.

Źródło: GAPP S.A.