Aktualności

Prace przy linii badawczej PHELIX wkroczyły w fazę uruchamiania (commissioning).

Budowa komponentów linii rozpoczęła się pod koniec 2018 r. instalacją undulatora, czyli źródła promieniowania synchrotronowego, oraz klatki ołowianej (hutcha). Front end linii został zainstalowany na początku 2019 r. W kolejnych miesiącach na hali eksperymentalnej pojawiły się pozostałe urządzenia linii, a latem 2019 r. –  system ultrawysokiej próżni stacji końcowej. Pod koniec roku zespół SOLARIS zaobserwował na linii pierwsze światło, rozpoczynając tym samym nowy etap na drodze do udostępnienia linii użytkownikom.

Obecnie trwa proces uruchamiania linii, czyli kalibracji (dostrajania) wszystkich jej urządzeń, w tym optyki rentgenowskiej. – mówi dr inż. Magdalena Szczepanik-Ciba, opiekun linii. – Przebiega on pomyślnie: dla jednej z trzech siatek dyfrakcyjnych osiągnięto już zaprojektowaną energetyczną zdolność rozdzielczą.

W lutym 2020 r. do SOLARIS zostaną dostarczone analizator energii elektronów i detektor spinowy, co pozwoli rozpocząć pierwsze testowe pomiary. Harmonogram prac przewiduje przeprowadzenie pierwszych badań przez tzw. zaprzyjaźnionych użytkowników pod koniec 2020 r.

Linia PHELIX będzie wykorzystywała miękkie promieniowanie rentgenowskie. Jej stacja badawcza umożliwi szeroki zakres badań spektroskopowych i absorpcyjnych, charakteryzujących się różną czułością powierzchniową. Oprócz zbierania standardowych wysokorozdzielczych widm, pozwoli np. na mapowanie struktury pasmowej w trzech wymiarach oraz na detekcję spinu elektronów w trzech wymiarach. Użytkownicy będą zatem mogli prowadzić badania nowych materiałów, cienkich warstw i wielowarstw, katalizatorów i biomateriałów, badania powierzchni materiałów litych, stanów powierzchniowych spolaryzowanych spinowo oraz zachodzących na powierzchni reakcji chemicznych.